Ένα γενικό πλαίσιο προσφέρει περισσότερες ευκαιρίες για κοινωνική αλληλεπίδραση στα παιδιά με Αυτισμό και άλλες ειδικές ανάγκες από ό,τι ένα ειδικό πλαίσιο και άρα διευκολύνει περισσότερο την κοινωνική ανάπτυξη. Ωστόσο, η απλή “τοποθέτηση” ενός μαθητή στην γενική τάξη δεν εγγυάται την ουσιαστική ένταξή του και την ανάπτυξη δεξιοτήτων. Η ένταξη έχει να κάνει με την προσαρμογή του εκπαιδευτικού περιβάλλοντος ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες κάθε μαθητή και να μπορέσει να προοδεύσει. Οι παρακάτω συμβουλές θα σας βοηθήσουν να κάνετε την ένταξη ουσιαστική:
- Πρώτα, βρείτε ένα σχολείο θετικό προς την ένταξη των μαθητών με ειδικές ανάγκες. Με μια υποστηρικτική και κατάλληλα εκπαιδευμένη δασκάλα και έναν διευθυντή θετικά διακείμενο προς την ένταξη, θα δημιουργηθεί το ιδανικό περιβάλλον για να προοδεύσει το παιδί.
- Βρείτε έναν κατάλληλο επαγγελματία για να συνοδεύσει το παιδί στο σχολείο παρέχοντας παράλληλη στήριξη και διδασκαλία όποτε χρειάζεται. Αυτός ο επαγγελματίας θα κοστίσει επιπλέον στο κράτος, την ιδιωτική ασφάλεια ή την οικογένεια και πρέπει να είναι κατάλληλα εκπαιδευμένος σε αποτελεσματικές και επιστημονικά τεκμηριωμένες τεχνικές μεθόδους για μαθητές με Αυτισμό ή άλλες ειδικές ανάγκες (δηλαδή, στρατηγικές βασισμένες στην Εφαρμοσμένη Ανάλυση Συμπεριφοράς, κάντε κλικ εδώ για περισσότερες λεπτομέρειες).
- Προγραμματίστε την παροχή επιπλέον εκπαίδευσης και περιοδικής εποπτείας από έναν Πιστοποιημένο Αναλυτή Συμπεριφοράς σε θέματα όπως η παροχή αποτελεσματικής βοήθειας στην τάξη, η σταδιακή απόσυρση αυτής όταν ο μαθητής μπορεί να ανταπεξέλθει ανεξάρτητα, η λήψη δεδομένων προόδου και η δημιουργία γραφημάτων, η συνεργασία με τη δασκάλα, η αποτελεσματική διδασκαλία συγκεκριμένων ακαδημαϊκών δεξιοτήτων και άλλοι σχετικοί τομείς.
- Διατηρήστε υψηλές προσδοκίες ως προς την ακαδημαϊκή πρόοδο. Διδάξτε την σχολική ύλη (Μαθηματικά, Γλώσσα) αποτελεσματικά, ακολουθώντας μικρά βήματα, έτσι ώστε ο μαθητής να μπορεί να παρακολουθεί το μάθημα στην τάξη. Επικεντρωθείτε όσο το δυνατόν περισσότερο στην λειτουργική ύλη που είναι άμεσα συνδεδεμένη με την πραγματική ζωή (π.χ., επίλυση προβλημάτων). Θυμηθείτε ότι η προσαρμογή της ύλης στον μαθητή πρέπει να γίνεται με γνώμονα το συμφέρον του. Οποιεσδήποτε προσαρμογές στην ύλη που απαιτείται να μάθει γίνονται ώστε ο μαθητής να είναι επιτυχής αλλά οι προσδοκίες κρατιούνται όσο το δυνατόν πιο κοντά σε αυτές που διατηρούμε για τους συμμαθητές. Οι στόχοι που επιλέγουμε να διδάξουμε κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς σε διάφορους αναπτυξιακούς τομείς συμπεριλαμβάνονται αναλυτικά στο Εξατομικευμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα (ΕΕΠ) του μαθητή.
- Προετοιμάστε κατάλληλα υλικά στήριξης για την χρήση τους μέσα στην τάξη (π.χ., σχεδιάγραμμα με τις βασικές έννοιες του μαθήματος Γεωγραφίας) ώστε να κάνετε την διδασκαλία πιο αποτελεσματική και να αυξήσετε την συμμετοχή. Η τεχνολογία μπορεί να φανεί πολύ βοηθητική προς αυτή την κατεύθυνση, όπως για παράδειγμα όταν ο μαθητής διαθέτει ένα τάμπλετ με τις εικονογραφημένες περιλήψεις κάθε μαθήματος. Η κατανόηση του τι συμβαίνει στην τάξη κατά τη διάρκεια του μαθήματος θα μειώσει την πιθανότητα ο μαθητής να βαρεθεί ή να εμφανίσει προβλήματα συμπεριφοράς, ενώ θα αυξήσει την ανεξαρτησία, τη μάθηση και τη διασκέδαση.
- Ενθαρρύνετε την ενεργό συμμετοχή μέσα στην τάξη, όπως το να σηκώνει το χέρι για να απαντήσει στις ερωτήσεις της δασκάλας, να προθυμοποιείται να γράψει στον πίνακα, να ενημερώνει τον δάσκαλο όταν ολοκληρώνει μια άσκηση ή ένα διαγώνισμα, να ζητάει βοήθεια όταν την χρειάζεται, να αλληλεπιδρά με τους συνομηλίκους σε κατάλληλες στιγμές και λοιπά. Προσφέρετε επιλογές όσο το δυνατόν συχνότερα. Για παράδειγμα, ζητήστε από τους μαθητές να γράψουν μια έκθεση για το αγαπημένο τους ζώο αντί να τους υπαγορεύσετε να γράψουν ένα κείμενο για τον σκύλο.
- Ξεκινήστε την προετοιμασία του μαθητή για τα διαγωνίσματα ή την εξατομικευμένη αξιολόγηση όσο το δυνατόν νωρίτερα. Έτσι, αυξάνετε τις πιθανότητες επιτυχίας, υψηλών βαθμών και επαίνου από την δασκάλα, τους γονείς και τους συμμαθητές, το οποίο με τη σειρά του ενθαρρύνει περαιτέρω πρόοδο.
- Η συνεργασία μεταξύ γονέων, δασκάλων και συνοδού παράλληλης στήριξης, καθώς και όποιου άλλου επαγγελματία εμπλέκεται στην εκπαίδευση του μαθητή είναι κλειδί για την επιτυχία. Η αποτελεσματική επικοινωνία μεταξύ όλων των μερών μπορεί να επιτευχθεί με ποικίλους τρόπους, όπως προγραμματίζοντας συχνές συναντήσεις στο σχολείο και μοιραζόμενοι συχνά δεδομένα και εκθέσεις προόδου.
- Παρότι το ακαδημαϊκό περιεχόμενο είναι σημαντικό, το σχολείο εκπληρώνει κι άλλους σημαντικούς σκοπούς πέραν της μετάδοσης γνώσης. Η κοινωνική αλληλεπίδραση με τους συνομηλίκους είναι εξαιρετικά σημαντική και μπορεί επίσης να επιδράσει θετικά στην ακαδημαϊκή πρόοδο (π.χ., μέσα από δραστηριότητες στις οποίες οι μαθητές καλούνται να δουλέψουν συνεργατικά σε ομάδες μικτών δεξιοτήτων). Οι συνομήλικοι μπορούν επίσης να λειτουργήσουν ως ικανά παραδείγματα προς μίμηση και να στηρίξουν τον μαθητή με Αυτισμό στις δραστηριότητες που το χρειάζεται. Αυτή η στρατηγική ωφελεί τόσο τον μαθητή με Αυτισμό όσο και τον συνομήλικο τυπικής ανάπτυξης, ο οποίος έχει ολοένα και πιο αυξημένη επίγνωση των αναγκών των συμμαθητών του με ειδικές ανάγκες και γίνεται πιο ανεκτικός προς την διαφορετικότητα που υπάρχει στην κοινωνία. Βοηθώντας έναν συμμαθητή, οι συνομήλικοι θα νιώσουν περήφανοι και θα λειτουργήσουν ως προστατευτικός παράγοντας ενάντια στον σχολικό εκφοβισμό (bullying) στο μέλλον. Ένας τρόπος αύξησης της στήριξης από συνομηλίκους είναι να ορίσουμε ένα ή δύο φιλαράκια (peer buddies) κάθε μήνα, τα οποία θα φροντίζουν να εντάσσουν τον μαθητή με Αυτισμό στις ποικίλες σχολικές δραστηριότητες και θα τον στηρίζουν όταν το χρειάζεται. Εάν, για παράδειγμα, ο μαθητής έχει δυσκολία την ώρα του φαγητού, το φιλαράκι του θα προσπαθήσει να τον κάνει να νιώσει άνετα ενώ κάθεται στο τραπέζι και απολαμβάνει το φαγητό με τους συμμαθητές του.
- Εξετάστε προσεκτικά τις εξωσχολικές δραστηριότητες στις οποίες μπορεί να συμμετάσχει ο μαθητής (π.χ., αθλητικές ή μουσικές δραστηριότητες), καθώς αποτελούν ευκαιρία απόκτησης ενός κύκλου φίλων και περαιτέρω αύξησης των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων ενώ ο μαθητής διασκεδάζει. Ρωτήστε σε ποιες δραστηριότητες πάνε οι συμμαθητές ή ακολουθήστε τα ενδιαφέροντα του ίδιου του μαθητή ή των αδερφών.
Για να παρακολουθήσετε βιντεοσκοπημένο ένα εξαιρετικό σεμινάριο του Καθηγητή Bill Heward για το ΑΒΑ και τις αποτελεσματικές πρακτικές ένταξης, επισκεφθείτε http://www.mediator.qub.ac.uk/ms/Education/BillHeward.mp4