Παρακάτω θα βρείτε χρήσιμες συμβουλές για το πώς να βοηθήσετε τους μικρούς μας φίλους να συγκεντρωθούν την ώρα του διαβάσματος, να γίνουν πιο παραγωγικοί αλλά και να υιοθετήσουν ένα πρόγραμμα που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες τους. Ο ρόλος των γονιών στην εγκαθίδρυση λειτουργικών συνηθειών μελέτης είναι εξαιρετικά σημαντικός και η συμβολή τους είναι μεγάλη τόσο σε ψυχολογικό επίπεδο όσο και μέσω της έμπρακτης βοήθειας που προσφέρουν στην καθημερινή μελέτη.

1. Κάθε παιδί έχει ανάγκη ξεκούρασης (δείτε τις προτεινόμενες ώρες ύπνου ανάλογα με την ηλικία), συστηματικής σωματικής δραστηριότητας μέσω από αθλήματα και δραστηριοτήτες σε ανοιχτούς χώρους και παιχνιδιού. Φροντίστε αυτές οι ανάγκες του παιδιού να έχουν καλυφθεί πριν καν σκεφτείτε το διάβασμα!
2. Σβήστε την τηλεόραση! Η τηλεόραση αποσπά την προσοχή μικρών (και μεγάλων!) και πρέπει να παραμένει κλειστή στο δωμάτιο όπου μελετά ο μαθητής. Παραμερίστε το τηλέφωνο, τον υπολογιστή και όποιες άλλες συσκευές διακόπτουν τη ροή του διαβάσματος (π.χ., τάμπλετς, βιντεοπαιχνίδια). Το παιδί μπορεί να έχει πρόσβαση σε αυτές τις ώρες και στον χώρο που έχετε από πριν συμφωνήσει αλλά όχι την ώρα του διαβάσματος.
3. Επιλέξτε έναν συγκεκριμένο χώρο για το διάβασμα, κατά προτίμηση ήσυχο (π.χ., το παιδικό δωμάτιο), και προετοιμάστε τον κατάλληλα. Σιγουρευτείτε ότι το γραφείο έχει αρκετό χώρο για βιβλία, τετράδια και άλλα υλικά, επιλέξτε εργονομική καρέκλα και ρυθμίστε τον φωτισμό.
4. Ενθαρρύνετε τον μαθητή να οργανώνει το διάβασμά του διατηρώντας ένα σημειωματάριο με όλες τις εργασίες, διαγωνίσματα και άλλες υποχρεώσεις που έχει να προετοιμάσει κάθε εβδομάδα/μέρα. Έτσι, μαθαίνει να έχει ο ίδιος τον έλεγχο των υποχρεώσεών του και να ρυθμίζει τον χρόνο του ανάλογα.
5. Φροντίστε τα ωράρια να διατηρούνται όσο το δυνατόν πιο σταθερά, έτσι ώστε η μελέτη να λαμβάνει χώρο την ίδια ώρα και κατά προτίμηση νωρίς, όσο δηλαδή ο μαθητής είναι ξεκούραστος. Αμέσως μετά το σχολείο, είναι σημαντικό να προβλέψετε ένα σύντομο χρονικό διάστημα ξεκούρασης ή/και παιχνιδιού· η κατάλληλη στιγμή για αυτό μπορεί να είναι αμέσως μετά το μεσημεριανό φαγητό. Κατόπιν, βοηθήστε τον μαθητή να ολοκληρώσει το παιχνίδι του τη συμφωνημένη ώρα (π.χ., χρησιμοποιώντας ένα ξυπνητήρι για υπενθύμιση) και κατευθύνετέ τον προς το χώρο μελέτης.
6. Διατηρήστε το συνολικό χρόνο διαβάσματος μέσα σε λογικά πλαίσια σύμφωνα με την ηλικία του παιδιού. Ενώ στο γυμνάσιο η καθημερινή μελέτη παίρνει συνήθως περισσότερο από μία ώρα, στις πρώτες τάξεις του δημοτικού συνήθως δεν ξεπερνά τα 30 λεπτά. Εάν ο μαθητής χρειάζεται περισσότερο χρόνο, φροντίστε να έχει συχνά διαλείμματα.
7. Βοηθήστε το παιδί να διαβάζει για να κατανοεί και όχι για να αποστηθίζει. Η κατανόηση χτίζει γερές βάσεις στη γνώση του που θα του επιτρέψει την πρόοδο σε δυσκολότερο περιεχόμενο κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς. Στρατηγικές διαβάσματος που μπορούν να διευκολύνουν την κατανόηση είναι το να υπογραμμίζει τα σημαντικότερα σημεία του μαθήματος, να κάνει μια περίληψη αυτού που διάβασε ή να φτιάξει ένα σχεδιάγραμμα. Μερικοί τρόποι για να ελέγξει εάν κατανοεί αυτό που διαβάζει είναι να προσπαθήσει να πει το μάθημα με δικά του λόγια, να λύσει τις ασκήσεις του κεφαλαίου ή να λύσει νέες ασκήσεις με διαφορετική εκφώνηση που βασίζονται στην ίδια θεωρία.
8. Οι ασκήσεις και οι εργασίες έχουν ως σκοπό ο μαθητής να εφαρμόσει στην πράξη την θεωρία που έχει κατανοήσει και για αυτό είναι σημαντικό να τις κάνει μόνο του και να μην τις κάνει ο γονιός αντί για το παιδί. Η βοήθεια του γονιού στην αρχή του διαβάσματος (π.χ., στην πρώτη άσκηση) είναι σημαντική, ιδίως στις πρώτες τάξεις του δημοτικού, πρέπει όμως να επικεντρώνεται στο πώς μπορεί το παιδί να κατανοήσει τι πρέπει να κάνει ώστε να καταφέρει να ολοκληρώσει μόνο του τις υπόλοιπες ασκήσεις. Οι γονείς μπορούν επίσης να βοηθήσουν τον μικρό μαθητή να προετοιμαστεί για επερχόμενα διαγωνίσματα, μαθαίνοντάς του να διαβάζει προσεκτικά την εκφώνηση κάθε άσκησης, να ολοκληρώνει πρώτα τις ερωτήσεις που γνωρίζει, να ελέγχει το γραπτό πριν το παραδώσει, να ελέγχει τον χρόνο που του απομένει και να αισθάνεται ήρεμος κατά τη διάρκεια της εξέτασης. Η συχνή έκθεση και η επιτυχία σε μεσαίας δυσκολίας διαγωνίσματα θα βοηθήσει το παιδί να εξοικειωθεί με την ιδέα και να νιώθει ασφαλές και με αυτοπεποίθηση κατά τη διάρκεια οποιασδήποτε εξέτασης. Οι γονείς μπορούν λοιπόν να δημιουργήσουν αυτές τις ευκαιρίες εξάσκησης στο σπίτι ή σε κάποιο άλλο εκπαιδευτικό περιβάλλον εκτός του σχολείου ή ακόμα και να ενθαρρύνουν τον δάσκαλο να εισάγει πολλά σύντομα τεστ κατά τη διάρκεια της χρονιάς ώστε οι μαθητές να μάθουν να διαχειρίζονται το άγχος τους. Τέλος, το να είστε οι ίδιοι παράδειγμα προς μίμηση είναι επίσης ενός είδους βοήθεια για το παιδί, το οποίο θα τείνει να σας μιμείτει. Για παράδειγμα, μπορείτε την ίδια ώρα που το παιδί κάνει τα μαθήματά του, να διαβάσετε ένα βιβλίο, να κάνετε την αρχειοθέτηση των λογαριασμών ή των φακέλων σας ή να εργαστείτε πάνω σε κάποια εκκρεμότητα από τη δουλειά σας.
9. Φροντίστε να παρακολουθείτε καθημερινά την πρόοδο του παιδιού με τα μαθήματά του και το σχολείο γενικότερα, ρωτώντας το αν ο δάσκαλος του ζήτησε να πει το μάθημα, αν σηκώθηκε στον πίνακα, πότε έχει το επόμενο διαγώνισμα, εάν ανακοινώθηκαν οι βαθμοί των εξετάσεων τριμήνου και λοιπά. Επίσης, κρατήστε επαφή με τον δάσκαλο ή τον καθηγητή αλλά και τους άλλους γονείς πηγαίνοντας στο σχολείο την ημέρα που δίνονται οι βαθμοί, ρωτώντας τους δασκάλους για την πρόοδό του τουλάχιστον μία φορά κατά τη διάρκεια του τριμήνου, πηγαίνοντας στις συναντήσεις γονέων και κηδεμόνων, αλλά και τιμώντας με την παρουσία σας τις σχολικές γιορτές και συναφείς δραστηριότητες. Έτσι, το παιδί καταλαβαίνει ότι είναι σημαντικό ο,τιδήποτε συμβαίνει στο σχολείο και πρέπει να έχει την προσοχή του στραμμένη προς αυτό αλλά επίσης νιώθει ότι ενδιαφέρεστε και το στηρίζετε στις προσπάθειές του.
10. Τέλος, ο έπαινος και τα θετικά σχόλια είναι το κλειδί της επιτυχίας για κάθε μαθητή, καθώς το βοηθούν να χτίσει την αυτοπεποίθησή του, να πιστέψει δηλαδή ότι μπορεί να τα καταφέρει σε κάθε κατάσταση και να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε δυσκολία. Σχολιάστε θετικά τον γραφικό χαρακτήρα του παιδιού, τις οργανωτικές του ικανότητες, τις μαθηματικές του γνώσεις, την καθαρή ανάγνωση, την καλλιτεχνική δημιουργικότητα, την προθυμία του να βοηθήσει τους συμμαθητές του να προετοιμαστούν για ένα δύσκολο διαγώνισμα και οποιαδήποτε άλλη συμπεριφορά σχετικά με το σχολείο θεωρείτε θετική. Αυτό θα κάνει πιθανότερο το παιδί να έχει θετικά συναισθήματα για ό,τι έχει να κάνει με το σχολείο αλλά και να ακούει την γνώμη σας και να αποζητά βοήθεια ακόμη και για δύσκολα θέματα στα οποία δεν τα καταφέρνει τόσο καλά.

√ Εάν το παιδί σας ή κάποιος από τους μαθητές σας αντιμετωπίζει ανυπέρβλητες δυσκολίες με το διάβασμα, τις οποίες δεν καταφέρνετε να λύσετε σε συνεργασία με το σχολείο/την οικογένεια, μη διστάσετε να αναζητήσετε βοήθεια από έναν ειδικό, σχολικό ψυχολόγο/αναλυτή συμπεριφοράς. Όσο νωρίτερα εντοπιστεί η δυσκολία, τόσο ευκολότερη θα είναι η αντιμετώπισή της!