Τα περισσότερα παιδιά θα έχουν μια ευτυχισμένη παιδική ηλικία, γεμάτη αγάπη, υποστήριξη και ευκαιρίες ανάπτυξης. Οι σχέσεις με τους γονείς, τα αδέρφια, την ευρύτερη οικογένεια και τους φίλους θα τα βοηθήσουν να αναπτύξουν τις απαραίτητες κοινωνικές δεξιότητες για να καλύψουν την ανάγκη τους να ανήκουν στην κοινότητα και να απολαμβάνουν επιτυχίες μαζί με άλλους.

Δυστυχώς, μερικά παιδιά θα εκτεθούν σε αρνητικές σχέσεις, κάποιες από τις οποίες μπορεί να αποδειχθούν εξαιρετικά βλαβερές. Αυτό το άρθρο στοχεύει στην ευαισθητοποίηση των γονέων και επαγγελματιών στις σεξουαλικά κακοποιητικές σχέσεις και στην παροχή οδηγιών για το πώς να δημιουργήσουν ένα ασφαλές περιβάλλον για την ανάπτυξη και αλληλεπίδραση των παιδιών.

Βασικά Στοιχεία:

Περίπου ένας στους τρεις δράστες είναι ένα μεγαλύτερο σε ηλικία παιδί. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις, ο δράστης είναι ενήλικας.

Στο 88% των περιπτώσεων σεξουαλικής κακοποίησης, ο δράστης είναι άντρας.

Περίπου ένας στους τρεις δράστες είναι ένα μεγαλύτερο σε ηλικία παιδί. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις, ο δράστης είναι ενήλικας.

Τα παιδιά με αναπηρίες και τα μικρότερα παιδιά που δεν μπορούν ακόμα να επικοινωνήσουν είναι ιδιαίτερα ευάλωτα.

Να θυμάστε ότι στις περιπτώσεις κακοποίησης, υπεύθυνος είναι ο δράστης και όχι το παιδί ή εσείς.

Κατευθυντήριες Γραμμές:

Η σεξουαλική κακοποίηση μπορεί να προληφθεί δημιουργώντας ένα ασφαλές περιβάλλον, ενημερώνοντας τους ενήλικες και ενθαρρύνοντας τα παιδιά να μιλάμε.

Εξασφαλίστε ότι οι επαγγελματίες και οι γονείς γνωρίζουν τις κατευθυντήριες γραμμές για την προστασία των παιδιών από τη σεξουαλική κακοποίηση

Υιοθετήστε πολιτική “ανοιχτής πόρτας” στις τάξεις, τους θεραπευτικούς χώρους και τις δραστηριότητες αναψυχής.

Κατά τη διάρκεια καθημερινών δραστηριοτήτων, παρατηρήστε σημάδια στο σώμα ή αλλαγές στη συμπεριφορά ή τη διάθεση που μπορεί να υποδεικνύουν τρέχουσα δυσφορία (π.χ., σημάδια γύρω από τα γεννητικά όργανα, παράπονα για σωματικό πόνο, μειωμένη όρεξη, διαταραχές στις συνήθειες ύπνου, ανεξήγητη νευρικότητα ή κλάμα, διαταραχές στις συνήθειες τουαλέτας, κτλ.).

Παρατηρήστε εάν το παιδί σας φαίνεται να γνωρίζει ή να περιγράφει πράγματα που δε θα περίμενε κανείς να γνωρίζει με βάση την ηλικία ή το αναπτυξιακό του στάδιο (π.χ., ένα παιδί προσχολικής ηλικίας που περιγράφει σεξουαλικές πράξεις).

Διδάξτε στο παιδί σας τις συμπεριφορές που είναι αποδεκτές από άλλους και πώς να πει ήρεμα “Όχι”. Για παράδειγμα, πείτε της ποιος μπορεί να δει τα ιδιωτικά μέρη του σώματός της (π.χ., γιατρός) και διδάξτε της να λέει “Όχι” σε οποιονδήποτε άλλον προσπαθεί να τα ακουμπήσει ή της ζητήσει να ακουμπήσει τα δικά του ιδιωτικά μέρη του σώματος.

Τα παιδιά με αναπηρίες είναι ιδιαίτερα ευάλωτα και πρέπει να εκπαιδεύονται σε υγιείς κοινωνικές σχέσεις και σεξουαλικότητα. Η διαπαιδαγώγηση περιλαμβάνει εκπαίδευση σε βασικές δεξιότητες που αυξάνουν την ανεξάρτητη διαβίωση, όπως η χρήση της τουαλέτας, το ντύσιμο, το μπάνιο, η ονομασία των μερών του σώματος συμπεριλαμβανομένων των γεννητικών μερών και λοιπά. Αυτή η εκπαίδευση θα μειώσει τον αριθμό καταστάσεων υψηλού κινδύνου στις οποίες εκτίθενται και θα αυξήσει την ικανότητά τους να επικοινωνούν μαζί σας για τυχόν ανησυχίες τους.

Όταν το παιδί λαμβάνει ατομική διδασκαλία (ιδιαίτερα μαθήματα) στο σπίτι, το σχολείο ή σε εξωσχολικές δραστηριότητες, πρέπει να έχουν θεσπιστεί μέτρα ασφαλείας. Ιδιαίτερα στις δραστηριότητες υψηλού κινδύνου, όπως η χρήση τουαλέτας, το ντύσιμο και η κολύμβηση, πρέπει να είναι πάντα παρόντες δύο ενήλικες. Εάν δεν υπάρχει διαθέσιμο προσωπικό ώστε δύο ενήλικες να είναι παρόντες ανά πάσα στιγμή, υιοθετήστε εναλλακτικά μέτρα: προσφέρετε εκπαίδευση, δώσε κατευθυντήριες οδηγίες για την προστασία των παιδιών, ελέγξτε το ποινικό μητρώο των ενηλίκων και ζητήστε συστατικές επιστολές, κάντε συχνές επισκέψεις και εποπτεύστε τις δραστηριοτήτων σε τυχαίες ώρες, υιοθετήστε μονόδρομους καθρέφτες σε χώρους ατομικής διδασκαλίας, βιντεοσκοπήστε τις συνεδρίες.

Οι γονείς πρέπει να μπορούν να παρακολουθούν εκπαιδευτικές συνεδρίες συχνά και όποτε αυτό δεν είναι δυνατόν, πρέπει να υιοθετούνται εναλλακτικά μέτρα εκπαίδευσής τους και προστασίας των παιδιών (π.χ., βιντεοσκόπηση συνεδριών που μπορούν να εξεταστούν άλλη στιγμή με τους γονείς).

Διδάξτε στο παιδί να λέει ήρεμα “Όχι” και σεβαστείτε τις επιθυμίες του. Τα παιδιά πρέπει να μπορούν να κάνουν επιλογές που είναι ανάλογες με το αναπτυξιακό τους επίπεδο και προς όφελός τους. Για παράδειγμα, πρέπει να είναι σε θέση να επιλέξουν να μη φιλήσουν ή να αγκαλιάσουν έναν συγγενή αλλά αντί αυτού να τον χαιρετήσουν με χειραψία. Διατηρήστε τις προσδοκίες για επιτυχία και τις δομές που επιτρέπουν στα παιδιά να αναπτυχθούν αυτόνομα αλλά κρατήστε αυτές τις προσδοκίες σε ισορροπία με την ατομική ανεξαρτησία και το γεγονός ότι τα παιδιά έχουν ανάγκες που διαρκώς αλλάζουν και το δικαίωμα να επιλέγουν. Οι εκπαιδευτικοί δεν πρέπει να αναμένουν ή να διδάσκουν πλήρη συμμόρφωση σε κανένα παιδί∙ αντί αυτού πρέπει να επιδιώκουν να αναπτύξουν το πλήρες δυναμικό κάθε παιδιού, με σεβασμό των προτιμήσεών του και υιοθετώντας τεκμηριωμένες πρακτικές. Διαβάστε τα οφέλη του να προσφέρουμε επιλογές σε αυτό το άρθρο.

Τα σχολεία και οι πάροχοι εξωσχολικών δραστηριοτήτων (ή οι γονείς, όταν οι επαγγελματίες έρχονται στο σπίτι) πρέπει να διεξάγουν αξιολόγηση κινδύνου και να υιοθετούν μέτρα προστασίας των παιδιών. Ρωτήστε το σχολείο του παιδιού σας εάν έχει κατευθυντήριες γραμμές και σε περίπτωση που δεν έχουν, μοιραστείτε αυτό το έγγραφο μαζί τους.

Πηγές:

Chicago Children’s Advocacy Center

Child Mind Institute

Darkness to Light

National Society for the Prevention of Cruelty to Children

Stop It Now!

The National Center for Victims of Crime

RAINN (Rape, Abuse & Incest National Network)

Δημιουργήθηκε από την Δρ Κατερίνα Δούναβη

Ψυχολόγο (EuroPsy), Πιστοποιημένη Αναλύτρια Συμπεριφοράς (BCBA-D)